Lược sử Bồ Tát Phổ Hiền

Trong vô lượng các vị đại Bồ tát, từ tha phương quốc độ đến Ta Bà, để trợ duyên với đức Phật Thích Ca Mâu Ni để giáo hóa chúng sanh, có thể nói Bồ Tát Phổ Hiền là một trong vị Bồ Tát trợ duyên giáo hóa đắc lực nhất và có nhân duyên sâu nặng đối với tất cả chúng sanh. Thể hiện qua tâm nguyện thủ hộ Chánh Pháp và hộ trì người tu tập của Ngài.

   Theo kinh Pháp Hoa Ngài là vị Bồ Tát ở quốc độ Phật Bảo Oai Đức Thượng Vương Như Lai. Phía đông cõi Ta Bà. Nghe thế giới Ta Bà thuyết kinh Pháp Hoa. Liền lãnh đạo 500 vị đại Bồ Tát, đến nghe Pháp và phát tâm hộ trì Chánh Pháp, của đức Phật Thích Ca Mâu Ni.

    Phổ hiền tiếng Phạn là  samantabahadra dịch âm là Tam Mạn Đà Bạt Đà. Phổ Hiền là biến khắp. Hiền là Đẳng giác Bồ Tát. Phổ Hiền là vị Bồ Tát đẳng giác có năng lực hiện thân khắp mười phương thế giới. Tùy mong cầu của chúng sanh mà hiện thân hóa độ.

   Căn cứ vào tranh tượng Hoa Nghiêm Tam Thánh Bồ Tát Phổ Hiền cỡi voi trắng hầu bên trái.  Bồ tát văn Thù Sư Lợi cỡi Sư Tử hầu bên phải Phật Tỳ Lô Gía Na. Bồ Tát  Phổ Hiền biểu thị đại hạnh. Bồ Tát Văn Thù Sư Lợi thị hiện cho trí tuệ. Hai vị dùng trí tuệ và hạnh nguyện đồng trợ hóa cho đức Phật Tỳ Lô Giá Na Hóa độ chúng sanh.

   Bồ Tát ngồi trên lưng con voi trắng sáu ngà biểu thị cho hạnh nguyện rộng lớn. Voi là loài có sức mạnh, kham nhẫn, có thể chuyên chở người và đồ vật từ chỗ này qua chỗ khác. Bồ Tát Phổ Hiền cũng thế, dùng đại hạnh hóa độ chúng sanh từ bờ mê sang bờ giác. Voi trắng biểu thị Bồ Tát tuy lăn lộn trong trần thế hóa độ chúng sanh nhưng Ngài không nhiễm trần, tâm hoàn toàn trong sạch. Sáu ngà tượng trưng cho lục độ, sáu công hạnh tu tập của vị Bồ Tát.

   Hình ảnh Bồ Tát Phổ Hiền cỡi voi trắng sáu ngà mang ý nghĩa:Ngài là vị Bồ Tát tâm Bồ Đề vững mạnh. Hoàn toàn Thanh Tịnh, khéo vận dụng Lục Độ làm phương tiện giáo hóa độ sanh.

   Theo kinh Bi Hoa, tiền thân của Bồ Tát Phổ Hiền là Thái Tử con vua Chánh Niệm. nhờ phụ Vương khuyến hóa Thái Tử đã phát tâm  cúng dường đức Phật Bảo Tạng và chư Tăng trong ba tháng an cư. Đồng thời đối trước Phật và đại chúng phát nguyện rộng lớn và kiên cố của Thái Tử. Đức Phật Bảo Tạng vô cùng hoan hỷ và thọ ký cho Ngài về sau thành Phật hiệu là Phổ Hiền Như Lai.

   Trong các hội đức Phật Thích Ca thuyết pháp Bồ Tát Phổ Hiền đóng vai trò quan trọng, đại diện chúng Bồ Tát khuyến thỉnh và phát nguyện khuyến phát đạo tâm , trợ duyên tu tập, dẹp trừ ma chướng cho hành giả trong bước đường hành Bồ Tát đạo.

   Kinh Pháp Hoa phẩm Phổ Hiền  khuyến phát. Bồ Tát sau khi hỏi Phật về các điều kiện cần thiết khi hành giả thọ, trì kinh Pháp Hoa. Liền đối trước Phật phát nguyện đời mạt pháp, Nếu người nào phát tâm trì ,tụng , kinh pháp Hoa. Ngài sẽ cỡi voi trắng cùng các Bồ Tát hiện ra trước mặt, cùng đọc, tụng thọ, trì, cùng người đó.

   Kinh Lăng Nghiêm chương đại thế Viên Thông. Bồ Tát sau khi trình bày về Pháp môn tu tập của mình. Liền đối trước đức Phật phát nguyện, sau này người nào tu hạnh Phổ Hiền, khi gặp ma chướng Ngài sẽ hiện thân đến xoa đầu, an ủi,ủng hộ, kiến các ma sớm tiêu trừ không thể phá hoại được.

   Kinh Địa Tạng phẩm mục danh thứ năm. Bồ Tát vì muốn chúng sanh trong cõi Ta Bà này, không tạo ác nghiệp. Thỉnh cầu Bồ Tát Địa Tạng nói về những danh hiệu và tội báo trong các địa ngục, nhằm giúp chúng sanh đời sau nghe được mà bỏ ác làm lành để khỏi đọa vào địa ngục, chịu nhiều nỗi khổ đau.

   Hạnh Phổ Hiền rộng lớn: Hạnh ở đây nói theo nghĩa rộng, là nghiệp tất cả hạnh, tất cả các công đức, hạnh lợi tha dù lớn hay nhỏ, cũng không ngoài chữ hạnh này. Nói theo nghĩa hẹp Hạnh là bao gồm mười hạnh nguyện của Phổ Hiền.

   Kinh Hoa Nghiêm phẩm Phổ Hiền hạnh nguyện của Bồ Tát và dạy rằng đây là mười hạnh nguyện tối viên mãn của Đẳng Giác Bồ Tát.

Vì tu tập được mười hạnh nguyện này thì đều gọi là Phổ Hiền Bồ Tát.

   Trên bước đường tu hành Bồ Tát đạo muốn thành tựu quả vị Phật cần phải thực hành mười công hạnh này: Mười công hạnh của Phổ Hiền là thường lễ kính các đức Phật. Xưng tán công đức của Như Lai. Thờ phụng và cúng dường tất cả Chư Phật. sám hối các nghiệp chướng từ vô thỉ đến nay và tuân giữ tịnh giới. Thường tùy công đức tất cả Như Lai. Bồ tát lễ thỉnh cầu tất cả Chư Phật giảng nói Pháp. Thỉnh cầu tất cả chư Phật, Chư Bồ Tát nhập Niết Bàn mà trụ thế để nói Pháp. Thường theo Tỳ Lô Giá Na để học giáo pháp. Ứng theo khác biệt của các loài chúng sanh mà làm các việc cúng dường.

   Cuối cùng là hồi hướng công đức cho tất cả chúng sanh để  thành tựu Quả Phật.

   Đây là mười pháp tối thắng hay nói cách khác là đại hạnh, nhiếp tất cả các môn hạnh thế gian của ba đời mười phương chư Phật./.