Tất cả mọi sự là một trong Phật tánh: tâm, trái đất, tinh tú, thời gian và không gian. Mọi thứ đều hoàn thiện trong cái nhất thể này, ngay cả những gì ta thường thấy như không hoàn hảo. Phật tánh đang hiện hữu trong tất cả chúng sanh, và trong những sự kiện của cuộc sống hàng ngày. Rốt lại, Phật tánh vượt khỏi những hình ảnh ngôn từ, hay khái niệm được tạo tác bởi tâm phân biệt, nhị nguyên.
Đây là điều đạo Phật tin tưởng. Khi một số người phương Tây quan tâm đến Phật giáo, họ có thể thất vọng với việc thực hành sùng tín. Họ nói đại loại như: “Cầu nguyện một quyền năng cao ở ngoài chúng ta, đây là điều chúng tôi đã muốn bỏ lại.” Thật là một hoàn cảnh buồn cười, chạy trốn sùng tín, chỉ để tìm thấy niềm tin và cầu nguyện chờ đợi ở góc kế tiếp!
Vâng, thực sự là tất cả vũ trụ là Phật tánh và an bình nằm ngay trong chúng ta. Vậy tại sao phải thực hành sùng tín? Nó là một cách chúng ta buông bỏ ý niệm về bản ngã. Tin tưởng giúp chúng ta rộng mở. Nó là sự thoát khỏi những nghi ngờ và sợ hãi. Rộng mở và tiếp thu là một cách cầu khẩn sự giúp đỡ mà chúng ta cần.
Một số trường phái Phật giáo nhấn mạnh hành động lễ lạy như một thực hành sùng tín. Đây là một cách đơn giản để từ bỏ bản ngã. Nó chấp nhận niềm tin rằng việc bám chấp và cố gắng chế ngự mọi sự sẽ dẫn chúng ta xa cách khỏi trí huệ. Niềm tin cũng có thể ở ngoài hệ thống tôn giáo. Ví dụ, chương trình Mười Hai Bước của Alcoholic Anonymous nhấn mạnh từ bỏ cái ngã bé nhỏ và trói buộc đang cố gắng để kiểm soát. Nó công nhận sự cần thiết được giúp đỡ từ một “năng lực cao hơn” trong bất cứ cách nào mà cá nhân hiểu được.
Trong đạo Phật, sự sùng tín là phát triển niềm tin vào Phật như vị Đạo sư, tin vào Pháp, những giáo lý của đạo Phật, như con đường đạo, và tin vào Tăng Đoàn, cộng đồng Phật tử như sự nương dựa trên hành trình tâm linh.
Sùng tín nghĩa là cầu khẩn sức mạnh trên đường đạo. Sự đáp ứng những nhu cầu tâm linh của chúng ta có thể không luôn luôn ở dạng chúng ta ước muốn hay mong đợi hoặc phù hợp với thời khóa biểu của chúng ta. Điểm quan trọng của niềm tin là sự rộng mở, đó là cách tiếp nhận những ban phước và giảm nhẹ đau khổ. Trích dẫn Đạo sư Liên Hoa Sanh (Padmasambhava), Ngài Patrušl Rinpoche viết :
Nếu tâm bạn thoát khỏi những nghi ngờ, những ước muốn sẽ đạt được.
Nếu bạn hoàn toàn tin vào sự sùng tín, gia hộ ban phước sẽ vào trong bạn.
Sự sùng tín giống như mặt trời, làm chảy tan sự chấp ngã và để thật tánh của chúng ta chiếu rọi. Trích dẫn Ngài Drigung Kyobpa Rinpoche, Ngài Patrušl Ripoche viết :
Từ vị thầy, giống như ngọn núi tuyết…,
Mà không có sự chạm xúc của những tia sáng mặt trời của lòng sùng tín
Sự ban phước như dòng suối sẽ không tuôn chảy.
Thế nên hãy nỗ lực đưa tâm bạn vào việc tu tập sùng tín.
Nếu chúng ta không có lòng tin hay sự sùng tín, cho dù Đức Phật đứng ngay trước mắt chúng ta bằng xương bằng thịt, chúng ta sẽ khó tiếp nhận được bất cứ lợi lạc nào cho tâm mình, mà những lợi lạc đó là chìa khóa duy nhất cho việc tăng trưởng tâm linh của chúng ta, lại không được sẵn sàng khi có cơ hội. Đó là việc tại sao một ngạn ngữ Tây Tạng nói:
Từ bất cứ ai mà người ta thấy như một Đức Phật
Những ban phước sẽ được tiếp nhận như từ một vị Phật.
Từ bất kỳ ai mà người ta thấy như một người ngu si
Những hiệu quả sẽ đến như từ một người ngu si.
Như vậy Phật tánh ở khắp nơi, nhưng cũng có thể rèn luyện lòng sùng tín bằng việc thiền quán Đức Phật, chẳng hạn ở dạng tượng hay một hình ảnh tâm thức. Tự thân tượng sẽ không thay đổi cuộc sống chúng ta, chính tâm chúng ta có thể mở rộng ra qua hành động sùng tín. Điều này là tinh túy của phương tiện thiện xảo. Những đối tượng tâm linh có thể tạo cảm hứng cho chúng ta, nhưng yếu tố chánh không phải là ở đối tượng mà là cách chúng ta nhìn nó, một cách tích cực, và cách chúng ta cảm nhận, với sùng tín và niềm tin, chúng giúp chúng ta trên con đường đạo.
Dựa vào một đối tượng tâm linh hay hình ảnh tâm thức nào là một cách tự quán đảnh cho mình với hoan hỷ phát sinh từ vị Phật bên trong tất cả chúng ta.
Cho đến bây giờ, tôi nhấn mạnh người ta có thể thiền quán về một nguồn sức mạnh mà họ lựa chọn như mặt trời, mặt trăng hay một vài hình ảnh cá nhân. Nhưng ở đây, tôi sẽ mô tả một nguồn sức mạnh đặc biệt Phật giáo, một sự thiền định sùng mộ về đấng Đạo sư Rinpoche Padmasambhava, Người đặt nền tảng cho Phật giáo Tây Tạng ở thế kỷ thứ chín, Người là hiện thân của tất cả các bậc giác ngộ – chư Phật, chư Bổn tôn, các vị thánh và các nhà hiền triết.
Có nhiều biểu tượng tâm linh có thể tạo hứng khởi cho chúng ta như nguồn sức mạnh. Ví dụ, chúng ta có thể thiền quán đức Phật Thích Ca Mâu Ni để giúp chúng ta có được trí huệ, hay đức Phật Dược Sư để chữa bệnh, hoặc Đức Tara, Đức Phật trong thân người nữ, làm lặng tất cả sợ hãi và nguy hiểm. Tôi đã chọn Guru Rinpoche (được biết như đức Padmasambhava) vì lòng bi vô biên của Ngài, đã giúp nhiều người cầu khẩn Ngài qua nhiều thế kỷ và vì tôi được tu tập trong dòng truyền thừa của Ngài. Sự hiện diện oai nghiêm của Guru Rinpoche là sự biểu hiện kim cương của Phật tánh tuyệt đối, một sức mạnh và phúc lạc tràn ngập của vũ trụ làm an lặng tất cả phiền não.
Để làm nền cho của sự thiền định này, tôi sẽ đi vào một cách khá chi tiết về việc chúng ta có thể quán tưởng hình ảnh Guru Rinpoche như thế nào. Mỗi một chi tiết của hình tượng thánh kết hợp với một hình ảnh thiêng liêng cho chúng ta một lời dạy, và những dấu hiệu, biểu tượng, màu sắc và tư thế có thể khởi dậy những cảm nhận tích cực trong chúng ta như tấm gương phản chiếu những lời dạy đó, từng cái một, như chúng được thấy và cảm nhận như một phần của toàn thể.
Những chi tiết có thể giúp cho một thiền giả có kinh nghiệm an trú trong tỉnh giác về một hình ảnh tâm thức trọn vẹn và phong phú. Nhưng đừng lo nghĩ nếu bạn thiếu kinh nghiệm và khéo léo thiện xảo; hãy đơn giản quán tưởng như thế nào mà bạn cảm thấy thoải mái. Trong sự thiền định được hướng dẫn sau đây, vấn đề thật sự là những cảm nhận mà ngôn từ nỗ lực để truyền đạt. Hãy dùng những cảm nhận để cầu gọi trong tâm thức bạn một hình ảnh của Ngài Padmasambhava đơn giản nhưng cảm thông sâu sắc. Nếu bạn chỉ cảm nhận sự ấm áp và sự hiện diện của Đức Padmasambhava, thì trong bản thân sự ấm áp và hiện diện này có thể là sự chữa lành rất hiệu quả.
Cũng nên nhớ rằng những hình ảnh thể hiện trong sách này có nghĩa như một trợ giúp. Một bức hình hay bức tượng có thể tạo cảm hứng, dạy bảo hay giúp đỡ bạn như một điểm khởi đầu cho thiền định, nhưng đừng cảm thấy bị giới hạn bởi nó. Điều cốt yếu trong quán tưởng là hình ảnh trong tâm thức bạn, và sự nhiệt thành, rộng mở có thể đến qua sự sùng tín.
Tulku Thondup Rinpoche
Việt dịch: Tuệ Pháp
Trích: Năng lực chữa lành của Tâm – Những thực tập đơn giản chữa lành bệnh thân để có sức khỏe và chữa lành bệnh tâm để giải thoát và giác ngộ – Nhà xuất bản Thiện Tri Thức