Những chúng sinh gọi là tinh linh bị tiêu diệt trong pháp Chư không ở đâu xa. Họ ở trong chúng ta. Tất cả mọi ảo tưởng mà chúng ta nhận thấy xuất hiện ra, trong hình thức của các tinh linh bên ngoài chúng ta (ngoại ma), là bởi chúng ta không diệt trừ được tánh tự phụ (hay ngã mạn) trong việc tin tưởng ở một cái “tôi” và chấp vào cái “ngã.” Như Machik đã có nói:
Ma quỷ hữu hình, ma quỷ vô hình,
Ma quỷ hả hê và ma quỷ tự phụ –
Tất cả chúng ma đến từ ma vương ngã mạn.Cái mà chúng ta gọi là một tinh linh thực ra là ma vương tự phụ, hay là ma chấp ngã, chấp có cái tôi. Machik cũng nói:
“Nhiều tinh linh” có nghĩa là nhiều ý niệm;
“Tinh linh mạnh mẽ” có nghĩa là tin vào một bản ngã;
“Các tinh linh man dã” có nghĩa là các vọng tưởng.
Người tiêu diệt được các tinh linh này sẽ là một hành giả
lão luyện của pháp thực hành Cho.
Cuộc đối thoại giữa Ngài Jetsun Mila với Nữ Yêu Tinh Ở Tảng Đá có những lời như sau:
Việc tin vào một cái “tôi” thì mạnh mẽ hơn cả ngươi, hỡi nữ yêu tinh.
Các ý niệm thì còn nhiều hơn cả ngươi, hỡi nữ yêu tinh.
Các vọng tưởng bị những thói quen huân tập cướp phá
còn nhiều hơn cả bị ngươi cướp phá, hỡi nữ yêu tinh.
Ngài cũng phân loại các loại pháp môn Cho khác nhau sau đây:
Cho bên ngoài là lang thang trong những nơi chốn đáng
sợ và núi non cô tịch;
Cho bên trong là quăng ném thân xác hành giả làm thực
phẩm;
Cho tối thượng là chặt đứt gốc rễ một lần và mãi mãi.
Ta là một hành giả du già sở hữu ba loại Cho này.
Như thế tất cả các pháp thực hành Cho là để chặt đứt ma chấp ngã, chặt đứt niềm tin vào bản ngã, vì cái ngã là gốc rễ của mọi vô minh và mọi tri kiến lầm lạc. Đây là điều được nói tới qua câu “Cho tối thượng là chặt đứt gốc rễ một lần và mãi mãi.” Các ma quỷ bên ngoài chỉ là những nhận thức lầm lạc, và chừng nào mà bạn không tiêu diệt hết niềm tin của bạn nơi ma chấp ngã [nội ma] thì việc cố gắng tiêu diệt chúng [ngoại ma] sẽ không làm chúng chết được. Đánh đập chúng sẽ không có kết quả. Dẫm nát chúng sẽ không làm chúng tiêu tan. Săn đuổi chúng sẽ không làm chúng bỏ đi. Trừ phi bạn chặt đứt gốc rễ là cái ngã mạn ở trong bạn thì khả năng bạn có thể hủy diệt các tinh linh huyễn ảo — là biểu hiện bên ngoài của tánh tự phụ — sẽ không hơn gì việc muốn hết khói mà không dập tắt ngọn lửa. Nữ Yêu Tinh Ở Tảng Đá đã nói với Jetsun Mila:
Nếu Ngài không biết rằng quỷ ma đến từ bản tâm Ngài,
Thì sẽ có những quỷ ma khác chứ chẳng riêng tôi!
Tôi sẽ không ra đi chỉ vì Ngài bảo tôi đi.
và Ngài Jetsun Mila đã nói:
Coi một quỷ ma như một quỷ ma thì nó sẽ làm hại ông;
Biết rõ con quỷ trong tâm ông thì ông sẽ giải thoát khỏi nó;
Biết được rằng quỷ ma là trống rỗng thì ông sẽ hủy diệt được nó.
và lại còn nói:
Các ngươi xuất hiện như các tinh linh họa hại và các dạ xoa đực hay cái,
Chỉ khi người ta không hiểu rõ, các ngươi mới là ma quỷ,
Đem lại tất cả những điều xấu ác và chướng ngại.
Nhưng một khi người ta thấu hiểu, thì ngay cả quỷ ma các
ngươi cũng là các Bổn Tôn,
Và trở thành suối nguồn của mọi thành tựu.
Pháp Cho là sự diệt trừ bất kỳ sự tin tưởng nào vào các quỷ ma đến từ bên trong, chứ không phải pháp Cho là để tiêu diệt chúng, đánh đập, trục xuất, đè bẹp và huỷ diệt chúng. Chúng ta phải hiểu rằng cái cần phải bị tiêu diệt thì không ở bên ngoài; nó ở ngay trong chúng ta.
Nói chung, phần lớn các truyền thống tôn giáo khác giảng dạy những phương cách có tính gây hấn với các thế lực thù địch bên ngoài, và với các tác nhân của các chướng ngại từ bên ngoài, sử dụng những phương pháp bạo động sắc bén, dữ dội và mãnh liệt, các đầu tên mũi giáo, tất cả đều hướng ra bên ngoài. Nhưng truyền thống của chúng ta thì như Jetsun Mila nói:
Hệ thống giáo lý của ta nhằm diệt trừ sự tin tưởng vào một bản ngã, ném phăng tám mối quan tâm thế tục ào theo cơn gió, và khiến bốn ma vương cảm thấy bối rối.
Hãy hướng tất cả mọi công phu tu tập của bạn vào bên trong và huy động toàn bộ sức mạnh, phương tiện thiện xảo và các năng lực của bạn để chống lại niềm tin rằng có một bản ngã tồn tại trong bạn. Nếu nói được một lần: “Hãy ăn nuốt tôi! Hãy mang tôi đi!” thì còn tốt hơn gấp trăm lần khi kêu gào: “Xin che chở tôi! Xin hãy cứu vớt tôi!” Cúng dường bản thân bạn để làm thực phẩm cho một trăm tinh linh thì có giá trị hơn việc kêu gọi một trăm vị Bổn Tôn che chở cứu giúp cho bạn.
Chúng ta giao phó bệnh nhân cho ma quỷ.
Chúng ta nương cậy vào kẻ thù để dẫn dắt ta
Một lần nói: “Hãy nuốt tôi đi! Hãy chiếm đoạt tôi đi!”
Thì tốt gấp trăm lần “Xin che chở tôi! Xin cứu vớt tôi!”.
Đây là truyền thống của Bà Mẹ tôn kính.
Nếu bạn chặt đứt tận gốc niềm tin có quỷ ma bên trong lòng bạn thì bạn sẽ nhận thức được rằng mọi sự đều thanh tịnh, và như có câu tục ngữ nói rằng:
Quỷ ma trở thành các Hộ Pháp, và khuôn mặt của các
Hộ Pháp trở thành khuôn mặt của Hóa Thân.
Ngày nay những người tự cho là các hành giả của Chư lại không hiểu chút gì về điều này, và khăng khăng cho rằng các tinh linh là cái gì ở ngoài bản thân họ. Họ tin tưởng vào quỷ ma, và tiếp tục nhận ra chúng trong mọi thời điểm; trong mọi sự việc đang hay đã xảy ra, họ nhìn thấy có một con ma hay gyalgong nào đó. Bản thân họ không có sự an bình trong tâm, và luôn luôn làm người khác bối rối với những tin tưởng sai lầm của họ, được họ bày tỏ với sự quyết đoán khoác lác rằng:
“Có một con ma ở trên kia! Và một tinh linh dưới kia nữa! Một con ma đấy! Một con quỷ kìa! Một tsen đấy! Tôi có thể thấy nó… Ha! Tôi bắt được nó rồi! Tôi đã giết nó! Coi chừng, có một con ma đang rình anh đó! Tôi đã đuổi nó đi! Kìa – nó nhìn lại kìa!”
Các tinh linh và quỷ đói biết rõ những người như thế đang làm gì, và quanh quẩn bên họ bất kỳ nơi nào họ đến. Chúng chiếm hữu tài sản của những người đàn bà dễ rơi vào hôn mê, chẳng hạn là như vậy, và dùng mọi loại luận điệu khẳng định và có vẻ hợp lý như sau: ”Ta là một vị Trời,” “Ta là một con ma,” “Ta là người đã chết,” “Ta là cha trong tiền kiếp của ngươi,” “Ta là mẹ trong tiền kiếp của ngươi,” và v.v… Đôi khi họ tuyên bố: “Ta là Bổn Tôn, ta là một Hộ Pháp. Ta là Damchen,” và nói về các thị kiến siêu nhiên hay đưa ra các tiên đoán sai lạc.
Quỷ ma lừa gạt các Lạt Ma và các Lạt Ma lừa gạt các thí chủ, hoặc như tục ngữ có nói: “Đứa con trai lừa phỉnh cha nó trong khi kẻ thù lừa phỉnh đứa con trai.” Đó là những dấu hiệu hiển nhiên của thời đại suy thoái, và chỉ ra rằng chúng quỷ ma đang kế tục sự nghiệp. Như Đại Đạo sư xứ Oddiyana đã tiên đoán:
Trong thời đại suy đồi, các tinh linh đực sẽ nhập vào tim những người nam,
Tinh linh cái sẽ nhập vào tim những người nữ;
Yêu tinh sẽ nhập vào tim trẻ con;
Những kẻ vi phạm mật nguyện sẽ nhập vào trái tim của giới tăng lữ.
Sẽ có một tinh linh trong mỗi trái tim người Tây Tạng.
Và:
Khi các yêu tinh được coi như các vị Trời, một thời đại đau khổ sẽ tấn công xứ Tây Tạng.
Các tiên tri này đã xảy ra.
Đừng để bị lừa gạt bởi tri kiến sai lầm khiến cho các vị Trời, tinh linh và những kẻ gây chướng ngại có cơ hội xuất hiện ở bên ngoài bạn; điều đó sẽ chỉ tăng thêm sức mạnh cho tri kiến sai lầm của bạn. Hãy tu tập bản thân để nhận ra rằng mọi sự đều là một phô diễn như mộng hay như ảo ảnh. Các hiện tượng có tinh linh ở một phía và có người bệnh ở phía bên kia đang xuất hiện chốc lát, như có kẻ gây hấn và có một nạn nhân, cả hai đều phát sinh từ những hành vi xấu ác, và rồi các tri kiến lệch lạc liên kết với nhau trong cách thức đó. Đừng đứng về phe nào, đừng yêu thích người này và ghét bỏ người khác. Hãy phát khởi lòng từ và bi của Bồ Đề Tâm tới cả hai bên. Hãy chặt đứt tận gốc mọi mối quan tâm tới bản ngã và chặt đứt mọi tin tưởng vào một cái “tôi” của bạn, và hãy hiến tặng thân thể và đời sống bạn để làm thực phẩm cho các tinh linh không chút do dự. Hãy cầu nguyện từ tận đáy lòng bạn rằng những chúng sinh này có thể được lợi lạc trong Giáo Pháp chân chính và hãy làm an dịu lòng thù ghét và ác tâm của chúng, và sau đó hãy giảng giải giáo lý cho chúng.
Sau cùng, khi bạn chặt đứt tận gốc tất cả mọi sự tin tưởng sai lạc vào tính nhị nguyên của kẻ gây hấn và của nạn nhân, chặt đứt mọi sự tin tưởng sai lạc vào nhận thức đây là Bổn Tôn và kia là ma quỷ, đây là mình và kia là người – và vào tất cả mọi ý niệm phân chia đối đãi đến từ hy vọng và sợ hãi, từ tham luyến và thù ghét, từ cái tốt và cái xấu, từ niềm vui và nỗi khổ – thì rồi ra, bạn sẽ nhận ra được rằng:
Không Bổn Tôn, cũng không quỷ ma: sự xác tín của cái Thấy.
Không phóng tâm, cũng không bám luyến: điểm trọng yếu của thiền định. Không chấp nhận, cũng không phủ nhận: điểm trọng yếu của hành động.
Không hy vọng, cũng không sợ hãi: điểm trọng yếu của đạo quả.
Khi mọi ý niệm (tạo tác) về bất cứ điều gì đều được cắt đứt và người thực hiện việc cắt đứt ấy tan hòa vào cái bao la của thực tại tuyệt đối nơi mà mọi sự đều bình đẳng, thì tinh linh hãm hại bên trong của tánh tự phụ hay ngã mạn sẽ bị chặt đứt tận gốc rễ. Đó là dấu hiệu bạn đã chứng ngộ pháp Chư tuyệt đối và tối hậu:
Con hiểu ra rằng không có bản ngã, nhưng vẫn còn có các ý niệm khổng lồ về cái “tôi”.
Con từng quyết định từ bỏ tâm đối đãi, nhưng bị bao vây bởi hy vọng và sợ hãi.
Xin từ bi gia hộ cho con và những kẻ chấp ngã như con
Để chúng con có thể chứng ngộ trạng thái như nhiên, vắng bặt bản ngã.
Đức Patrul Rinpoche
Việt dịch: Thanh Liên
Trích Lời Vàng Của Thầy Tôi